«رسانه مسئولیت اجتماعی»- شریفه جمشیدی: یکی از مهم ترین نهادهایی که می تواند در زمینه مسئولیت اجتماعی تأثیرگذار باشد دولت ها هستند. دولت ها با حمایت از مسولیت اجتماعی به عنوان یک اولویت مهم می توانند شرایطی را فراهم کنند که دستگاه اجرایی کشور نسبت به موضوع مسئولیت اجتماعی حساس شده و آن را در اولویت های نخست خود قرار بدهند.
به صورت کلی دولت ها با چهار رویکرد برنامه های نظارتی، سیاستهای تشویقی، سیاستهای تنبیهی و برنامه های متقاعد سازی می توانند در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی نقش آفرینی کنند.
برنامه های نظارتی
شرکتهای دولتی با توجه به حجم بالای دارایی، نقدینگی و کارکنان، بخش مهمی از اقتصاد کشور را در بر میگیرند و به طور مسلم ساماندهی آنها میتواند گام مهمی در جهت ساماندهی اقتصادی کشور باشد.
بهرغم تصویب برنامههای متعدد اقتصادی و تصریح به کوچکسازی بخش دولتی و خصوصیسازی شرکتهای دولتی در برنامههای اخیر توسعه کشور، گسترش شرکتهای دولتی طی دهههای اخیر باعث افزایش حجم دولت و محدود شدن فضای رقابتی برای بخش خصوصی شده و امکان توسعه بخش غیردولتی و استقرار عدالت اجتماعی را دشوار کرده است.
با این وجود بهدلیل نقش و جایگاه تأثیرگذار شرکتهای دولتی در اقتصاد کشور، کنترل و نظارت بر شرکتهای مزبور در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی بحث مهم و اساسی است. از سوی دیگر، به خاطر پیچیدگیهای موجود در فرآیند واگذاری سهام شرکتهای دولتی و وابسته به دولت، ضرورت دارد نهادهای نظارتی ویژهای در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی نظارت کند. در شرایط کنونی دستگاههای مختلفی وظایف نظارتی را به عهده دارند که با آشنایی کامل از قوانین مربوط و شناخت دستگاههای مزبور میتوان در راستای بهبود نظارت و افزایش تأثیرگذاری چنین دستگاههایی اقدام کرد.
سیاست های تشویقی
در سال های اخیربسیاری از کشورهای دنیا نگاه مثبتی به ترویج مسئولیت اجتماعی دارند و بر همین اساس هم سیاستگذاریهایشان را به سمت و سوی سیاستهای تشویقی پیش بردهاند. کشورهای اروپایی در رأس کشورهایی هستند که در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی اقدام کردهاند و تسهیلات متعددی را در این زمینه در نظر گرفته اند.
در نظر گرفتن سیاست های تشویقی برای شرکت ها و بنگاه هایی که در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت بیشتری می کنند و تشویق شرکت ها به انجام فعالیت های مرتبط با مسئولیت اجتماعی از جمله مسائلی است که دولت ها می توانند در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام بدهند.
سیاست های تنبیهی
هدف سیاست های تنبیهی، جلوگیری از بروز دوباره رفتاری غیرقابل قبول و ناخوشایند در آینده است. با توجه به نظریه بازدارندگی، آگاهی از تنبیه جلوی افراد و شرکت ها را برای انجام رفتار نادرست میگیرد. میتوان فردی را خیلی سریع بعد از انجام رفتاری نادرست مجازات کرد که دیگر تمایلی برای انجام دوباره آن رفتار نداشتهباشد یا از قبل به او درباره مجازات آموزش داد تا با آگاهی از آن رفتار نادرست دیگر تمایلی به انجام آن نداشتهباشد.
در سازمانها و کسبوکارها، تنبیه و نظریه بازدارندگی نقش حیاطی را در ایجاد فرهنگ کاری ایفا میکنند؛ فرهنگی که در راستای انتظارات شرکت باشد و در آن از مشاجرهها و پیامدهای منفی داخلی و خارجی دوری شود. در این زمینه اگر شرکت ها و سازمان ها بهطور مشخص بدانند که در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی چه کارهایی را نباید انجام دهند، بهطور کلی از انجامدادن آنها دوری میکنند. پیشگیری بسیار ارزانتر و راحتتر از روشی است که در آن باید منتظر پیامدهای منفی بود.
برنامه های متقاعد سازی
امروزه از متقاعدسازی به عنوان کلیدی ترین مولفه های نفوذ اجتماعی یاد می شود.مهارت متقاعدسازی در تمام مراحل و فرآیندهای زندگی و توسط اشخاص مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.
با استفاده از مهارت متقاعدسازی می توان دیگران را قانع کرد به این نحو که می توانید با بیان شفاف و روشن مطالب و استدلال های درست و منطقی مخاطب خود را ناخودآگاه مشتاق و ترغیب به متقاعد سازی در هدف مورد نظرنمایید و همین اشتیاق شخص نمایانگر ترغیب شخص نسبت به موضوع اقناع هست و هر چه شخص تمایل و ترغیب بیشتری نسبت به متقاعدکننده باشد میزان اثرپذیری هم افزایش خواهد یافت.
مهارت متقاعدسازی به استعدادی دلالت دارد که از طریق آن می توان نگرش،عقاید و رفتار شخص یا گروهی را بدون این که اجباری در کار باشد به سمت وسوی هدف دلخواه هدایت کرد.
به همین دلیل دولت با سیاست هایی که در زمینه متقاعد سازی ترویج مسئولیت اجتماعی در زمینه فردی و شرکت ها و بنگاه های اقتصادی در پیش بگیرد می تواند به ترویج مسئولیت اجتماعی کمک کند.
مسئولیت های اجتماعی بر چارپایه اقتصاد حقوق اخلاق و فداکاری
استفاده از ابزارهای دولتی برای ترویج مسئولیت اجتماعی
دولت ابزارهای زیادی در اختیار دارد که می تواند از آنها برای ترویج مسئولیت اجتماعی استفاده کند. مهم ترین این ابزارها تریبون های عمومی است که در اختیار دولت قرار دارد و دولت می تواند از این ابزار برای ترویج مسئولیت اجتماعی استفاده کند.
استفاده از کلیدواژه ترویج مسئولیت اجتماعی در سخنرانی های مسئولان دولتی و تأکید روی این موضوع رویکرد دیگری است که دولت می تواند در این زمینه در پیش بگیرد.
به صورت کلی دولت ها نقش مهمی در فراگیری و نهادینه شدن مفاهیم جدید در جامعه دارند و به همین دلیل می توان یکی از مهم ترین رسالت های دولت را ترویج مسئولیت اجتماعی به شمار آورد.